چند روز پیش که زیر تیغ دندانپزشک بودم، مجبور شدم برای فهماندن «درد دارم» به دکتر دندانپزشک، از علائم خاصی استفاده کنم که شاید هم بی شباهت به زبان اشاره نبودند.
در واقع اول از gesture استفاده کردم و با اخم کردن، سعی کردم به دکتر نشان بفهمانم که دردی حس می کنم. یک دکتر باتجربه مسلما در دریافت این پیغام مشکل نخواهد داشت. اما این امکان هم وجود داره که بیمار به هر دلیل دیگه ای از این gesture استفاده کرده باشه (مثل مشکل با نور بالای سر یا خستگی عضلات صورت و …). بنابراین دندانپزشک ها معمولا در این موارد از بیمار سوال می کنند که آیا دردی حس می کند یا نه.
در ادامه، با بالا بردن کف دست چپ، سعی کردم این پیغام را به خانم دکتر برسونم که «حالا درد دارم». چند ثانیه دکتر پرسید که آیا هنوز درد حس می کنم یا نه. این بار در جوابش کف دست چپم را در حهت عکس حرکت قبلی به سمت پایین حرکت دادم و هدفم رساندن این پیغام بود: «درد دارم ولی کمتر از قبل.» نکته جالب این جا بود که دکتر کاملا متوجه منظور من شد و جمله مورد نظر من را به طور زبانی تکرار کرد تا با حرکت سر تصدیق یا رد کنم. بنابراین در این مورد، من در استفاده از یک علامت انتزاعی برای برقراری ارتباط و رساندن یک پیغام موفق بودم.
چنین موقعیت هایی با «زبان اشاره» چند تفاوت دارند:
1. زبان اشاره دارای قوانین و ویژگی های خاص خود است اما «تلاش برای برقراری ارتباط اشاره ای» تنها تلاش برای رفع یک نیاز ارتباطی است.
2. زبان اشاره عموما در بین متکلمان (کاربران) به طور یکسان مورد استفاده قرار می گیرد، در حالی که هر فردی در دندانپزشکی ممکن است از یک gesture منحصر به فرد برای انتقال پیامش استفاده کند.
.
.
بررسی زبان اشاره ویژه ناشنوایان از دیدگاه زبانشناختی، موضوعی است که فکر می کنم کاملا در ایران مهجور مانده (اگه اشتباه می کنم لطفا روشنم کنید). دیروز هم به مقاله ای در مورد زبان اشاره سنگاپوری به عنوان یک زبان در معرض خطر برخوردم و این اعتقادم خیلی راسخ تر شد!
مصائب زبان‌شناسی 